Ignacy Jan Paderewski to doskonały przykład człowieka, który znalazł się w odpowiednim miejscu i w odpowiednim czasie. Kiedy 26 grudnia 1918 roku przyjeżdżał pociągiem do Poznania, nie mógł przypuszczać, że następny dzień zwiąże go nierozerwalnie z historią naszego miasta. Jego przemówienie wygłoszone z balkonu Hotelu Bazar, wybuch entuzjazmu i wiary w odzyskanie niepodległości oraz, będące odpowiedzią na to, pruskie prowokacje doprowadziły do rozpoczęcia poznańskiej insurekcji. Zwycięstwo sprawiło, że Paderewski stał się postacią emblematyczną dla Powstania Wielkopolskiego ‒ staromiejska ulica, nad którą znajdował się sławetny balkon, zyskała imię tego męża stanu, nieodległy plac stał się Placem Wolności, a biegnącą wzdłuż niego ulicę nazwano 27 Grudnia. Lokalizacja: Narożna, półokrągła ściana kamienicy u zbiegu ul. Paderewskiego oraz Al. Marcinkowskiego, w której mieści się Hotel Bazar, a nad nią jest balkon, z którego 27 grudnia 1918 roku przemawiał Paderewski.
Inskrypcja:
TABLICA POŚWIĘCONA IGNACEMU PADEREWSKIEMU ZREKONSTRUOWANA W 60. ROCZNICĘ POWSTANIA WIELKOPOLSKIEGO SPOŁECZEŃSTWO WIELKOPOLSKI 1978 - Projektant: Irena Woch (1978)
- Materiał: metalowa płyta odlana z brązu
- Odsłonięcie: 18 grudnia 1978
Tablica, którą możemy obecnie oglądać to rekonstrukcja poprzedniej, zaprojektowana przez Irenę Woch i z okazji 60. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego uroczyście odsłonięta. W jej obramowaniu, na górze, znajdują się datacje roczne, a pod nimi umieszczony został plastyczny portret Ignacego Jana Paderewskiego i treść inskrypcji. Górne narożniki tablicy flankowane są przez dwa orły, natomiast w dolnych znajduje się gryf oraz herb Poznania. Poniżej zawieszona jest znacznie mniejsza płyta, stylistycznie nawiązująca do głównej, a znajduje się na niej informacja o rekonstrukcji wykonanej z okazji 60-lecia Powstania Wielkopolskiego.
Pierwotna tablica zaprojektowana została przez profesora Poznańskiej Szkoły Sztuk Zdobniczych Stanisława Jagmina, ufundował ją Związek Towarzystw Uczestników Powstania Wielkopolskiego, a zawieszono ją w 1928 roku pod słynnym balkonem Hotelu Bazar w 10. rocznicę wybuchu powstania. W 1939 roku tablica została zdemontowana i ukryta, przechowano ją przez całą okupację niemiecką, a po wyzwoleniu przekazano ją władzom miejskim. Nie powróciła jednak na swoje miejsce, bo… zaginęła w niewyjaśnionych do dziś okolicznościach. Umieszczony na niej napis brzmiał:
1918/19 WIELKIEMU SYNOWI POLSKI W X ROCZNICĘ POWSTANIA WIELKOPOLSKIEGO ZWIĄZEK TOWARZYSTW UCZESTNIKÓW POWSTANIA W WIELKOPOLSCE 1918-19 1928 Paweł Cieliczko Zdjęcia: - Krzysztof Szymański
Bibliografia: - Miejsca pamięci Powstania Wielkopolskiego, oprac. Paweł Anders, Poznań 2010, s. 147-148.
- Jarosław Mulczyński, Historia pisana na murach. Tablice pamiątkowe w Poznaniu po 1945 roku, „Kronika Miasta Poznania” 2001, nr 2, s. 270.
- Zbysław Wojtkowiak, Napisy pamiątkowe miasta Poznania. Nowożytne tablice zewnętrzne (połowa XIX – początek XXI wieku), Poznań 2004, s. 60.
- Kronikarz ‒ Wydarzenia w Poznaniu w roku 1978. Część czwarta, „Kronika Miasta Poznania” 1979, nr 3, s. 218.
|
